De tramaanslag in Utrecht van 18 maart 2019 zal velen nog vers in het geheugen staan. Zelf heb ik, als letselschadeadvocaat, één van de slachtoffers bijgestaan bij het verhalen van zijn (letsel)schade op de terrorist. Vreselijke verhalen over wat er is gebeurd, heb ik gelezen en gehoord. Deze terroristische daad heeft in ieder geval de rest van het leven van mijn cliënt gedeeltelijk bepaald. Mijn persoonlijke betrokkenheid, maakt dat ik over de hierna te bespreken procedure, waarin een slachtoffer de beelden wil van de Staat die gemaakt zijn in en om de tram, toch iets wilde opschrijven, ondanks dat het niet gaat over aansprakelijkheid of letselschade. Het gaat ook niet over het slachtoffer dat ik heb bijgestaan.
Slachtoffer wil camerabeelden
Een van de passagiers in de tram die bewuste 18 maart 2019 heeft inzage in camerabeelden gevraagd aan het Openbaar Ministerie. Zoals algemeen bekend heeft de dader van de aanslag die dag een aantal mensen onder vuur genomen waarbij 4 doden zijn gevallen en een aantal mensen gewond is geraakt. Beelden hiervan zijn onder andere gemaakt door de camera’s die in de sneltram en bij de tramhalte hingen. In het tramstel waar een en ander plaatsvond waren 8 camera’s opgehangen.
Het slachtoffer dat deze rechtszaak heeft aangespannen, was één van de passagiers aan boord. Hij is de dag van de aanslag ook als getuige gehoord door de politie. Eind mei komt er een familierechercheur bij het slachtoffer thuis langs en laat aan het slachtoffer in aanwezigheid van zijn vrouw en dochter enkele foto’s en enkele bewegende beelden zien. Hij wordt later in de strafzaak niet als slachtoffer van een poging moord met terroristisch oogpunt, maar als slachtoffer van bedreiging met een terroristisch misdrijf meegenomen. Dat terwijl er wel een pistool op hem gericht is en hij heeft gezien dat de trekker is overgehaald. In de strafzaak worden niet alle gemaakte beelden getoond. Het slachtoffer start een kortgeding tegen de staat. Hij wil de beelden krijgen om aan te tonen dat er gepoogd is door de dader om hem te vermoorden.
Waarom werden niet alle beelden getoond?
Het OM heeft besloten om niet alle beelden in de procedure te tonen, vanwege de inbreuk die dat zou maken op de privacy van de slachtoffers. Er is wel een 2d-analyse gemaakt en getoond. Daarnaast moeten, voor het overleggen van de beelden aan een derde (zoals in deze kortgedingprocedure), de slachtoffers en nabestaanden om toestemming gevraagd worden. Dat is ook zo bij iedere verdere verspreiding. Daarmee zouden deze slachtoffers continue aan de vreselijke gebeurtenissen worden herinnerd. Hun belang op rust weegt zwaarder dan het belang van dit slachtoffer.
Wat vinden de rechters
De kortgedingrechter wijst de vordering af. De rechter vindt dat het slachtoffer zich tot het gerechtshof Leeuwarden moet wenden met een zogenaamde 12 Sv. Procedure (een klacht over het vervolgingsbesluit van het OM). In hoger beroep tegen deze beslissing past het slachtoffer zijn eis aan. Hij wenst niet meer dat de beelden verstrekt worden, maar vraagt inzage in de beelden (wel meer beelden dan eerder in kort geding). Hij wil kunnen laten zien dat de terrorist niet alleen het wapen op hem richtte, maar ook de trekker heeft overgehaald. Hij heeft vervolgens (omdat het wapen weigerde) met gevaar voor eigen leven twee vrouwen en een man het leven gered. Hij wil de Staat en de Nationale Politie vervolgens aansprakelijk stellen voor hoe hij is behandeld.
De hoger beroepsrechter wijst de vorderingen ook af. Het vonnis is hier terug te lezen. Het hof is van oordeel dat het slachtoffer voldoende mogelijkheden heeft gehad om de beelden waar hij op staat te bestuderen. Namens het OM is voldoende duidelijk gemaakt hij op andere stukken niet is te zien, of slechts een klein beetje. Als hij desondanks belang had om die beelden te zien (dus bijvoorbeeld omdat hij zelf dan wel niet zichtbaar was, maar omdat zichtbaar zou zijn dat de terrorist de trekker overhaalde, dan had hij dat moeten onderbouwen. Als hij een belang had om alle beelden te zien, bijvoorbeeld voor de verwerking, dan had hij dat met een brief van de psychiater of psycholoog moeten onderbouwen. Hij moet het doen met de beelden die hij heeft gezien.
Ben je een letselschadeslachtoffer en ben je benieuwd wat wij bij Munten Letselschade kunnen doen: neem dan contact op via [email protected] of 06-21152677.
